Adam bedeninde energiýa çalşygy esasan D-glýukozany energiýa maddasy hökmünde ulanýan trikarboksil kislotasynyň aýlawyna daýanýar. Uzak möhletli ewolýusiýada adam bedeni glýukoza molekulalaryny tanadýan we metabolizleýän çylşyrymly we aýratyn biologiki ulgamy emele getirdi. Adamlaryň ýaşaýyş derejesiniň gowulaşmagy bilen "sessiz ganhor" süýji keseli, adamlaryň saglygyna çynlakaý howp saldy we jemgyýete agyr ykdysady ýük getirdi. Ganyň glýukoza derejesi we insulin sanjymlary näsaglara oňaýsyzlyk getirýär. Sanjym dozasyna gözegçilik etmekde kynçylyk we gan keselleriniň ýaýramagy ýaly töwekgelçilikler hem bar. Şol sebäpden, akylly gözegçilikde goýberilýän insulini çykarmak üçin bioniki biomateriallary ösdürmek, süýji keselinde ganyň glýukoza derejesini uzak möhletleýin gözegçilikde saklamak üçin iň oňat çözgütdir.
Adam bedeninde iýmitde we beden suwuklyklarynda glýukoza izomerleriniň köp görnüşi bar. Adam bedeniniň biologiki fermentleri glýukoza molekulalaryny takyk tanap bilýär we ýokary derejä eýe bolup biler. Şeýle-de bolsa, sintetiki himiýa glýukoza molekulalarynyň aýratyn ykrar edilmegine eýe. Gurluşy gaty kyn. Sebäbi glýukoza molekulalarynyň molekulýar gurluşy we onuň izomerleri (galaktoza, fruktoza we ş.m.) gaty meňzeş we himiki taýdan takyk kesgitlenmegi kyn bolan ýekeje gidroksil funksional topary bar. Glyukoza mahsus tanamak ukybynyň bardygy habar berlen az sanly himiki baglanyşyklaryň hemmesinde diýen ýaly çylşyrymly sintez prosesi ýaly meseleler bar.
Recentlyakynda, Şanxi Ylym we Tehnologiýa Uniwersitetiniň professory ongongmei Çeniň we dosent Wan Renqiniň topary, Çengjou uniwersitetiniň dosenti Mei ingingwu bilen siklodektriniň bidentate-β- Gidrogel ulgamyna esaslanýan täze görnüşi taslamak üçin hyzmatdaşlyk etdi. 2,6-dimetil-cy-siklodektrinde (DMβCD) bir jübüt fenilboron turşusynyň ornuny tutýan toparlary takyk girizmek bilen, D-glýukoza molekulalary bilen ýörite birleşdirilip bilinýän D-glýukozanyň topologiki gurluşyna laýyk gelýän molekulýar bölek emele gelýär. we protonlary goýberiň, gidrogeliň çişmegine sebäp bolýar we şeýlelik bilen gidrogeldäki öňünden goýlan insuliniň gan gurşawyna tiz çykmagyna sebäp bolýar. Bidentate-cy-siklodektriniň taýýarlanmagy diňe üç ädim reaksiýany talap edýär, berk sintez şertlerini talap etmeýär we reaksiýanyň hasyllylygy ýokary. Bidentate-cy-siklodektrin bilen ýüklenen gidrogel giperglikemiýa çalt jogap berýär we 12 sagadyň dowamynda ganyň glýukoza derejesini uzak wagtlap gözegçilikde saklap bilýän I görnüşli süýji syçanjygynda insulini goýberýär.
